【波斯语语法】关系形容词(صفت نسبی )

波斯语语法：关系形容词

波斯语中有一部分形容词是从名词派生出来的，它表示该名词的属性，我们称这类形容词为关系形容词(صفت نسبی )。如下列词组中作定语的形容词：

六个月大的婴儿：نوزاد شش ماهه 

科学讨论：بحث علمی 

古老的友谊：دوستی دیرینه 

毛料衣服：لباس پشی 

德黑兰的里萨先生：آقای رضای تهرانی 

历史书：کتاب تاریخی 

关系形容词通过以下方式构成：

1.绝大部分关系形容词由“名词+ی ”构成，如：

食用的：خوراک -خوراکی 

德黑兰的（人）：تهران -تهرانی 

天空的：آسمان -آسمانی 

动物的：حیوان -حیوانی 

尘世的：دنیا -دنیایی 

地面的：زمین -زمینی 

注1：如果名词以长元音oo结尾，变成关系形容词时，要在ی前加“ی”，如：

عمر -عمویی ،آهو -آهویی ،جادو -جادویی

有时“و” 发生音变，发[ov]，这时，可直接加“ی”，如：جادوی ،مینوی ،هندوی 

注2：如果名词以短元音“ه”结尾，变成关系形容词时，要在“ی”前加“ا”，如：

ساوه -ساوه ای ،حرفه -حرفه ای ،پرده پرده ای 

但有时去掉“ه”，加“گی ”，如：

خانه -خانگی ،هفته -هنتگی ،همه -همگی

2.“名词（或形容词、副词）+ین”构成 ，如：

毛料的：پشم -پشمین 

金的：زر -زرین 

盐的：نمک -نمکین 

铁的：آهن -آهنین 

钢的：فولاد -فولادین 

黄铜的：برنج -برنجین 

后面的：پس -پسین 

前面的：پیش -پیشین 

起皱的：چرک -چرکین 

3.“名词（或形容词、副词）+ینه ”构成，如：

昨夜的：دوش -دوشینه 

毛料的：پشم -پشمینه 

最少的：کم -کیمنه

金的：زر -زرینه 

后面的：پش -پشینه 

银的：سیم -سیمینه

注3：部分阿拉伯语名词根据阿拉伯语的构词规则，派生出自己的关系形容词，如：

ابتداءی -ابتدأ 

موسوی -موسی 

سماوی -سماء 

قاضوی -قاضی 

جلیلی -جلیله 

لغوی -لغت 

ربانی -رب 

جلولی -جلولاء 

دیرانی -دیر 

سگزی -سگستان 

عبدلی -عیدا لله 

مروزی -مرو 

ملی -ملت 

عصوی -عصا 

حمراوی -حمراء 

علوی -علی 

مدنی -مدینه 

ابوی -اب 

بدوی -بادیه 

اموی -امیه 

حضرمی -حضرموت 

ساوجی -ساوه 

صنعانی -صنعا 

قرشی -قریش 

طبیعی -طبیعت 

فاطمی -فاطمه 

مصطفوی -مصطفی 

نبوی -نبی 

ثانوی -ثانی 

اخوی -اخ 

آوخی -آوه 

ارموی -ارومیه 

حرمی -حرمین 

رازی -ری 

طاءی -طی 

فرهودی -فراهید

---

4.“名词(偶见形容词)或名词词组+ه ”构成，如：

全方位的：همه جانبه 

一夜的：یکشبه 

数日的：چندروزه 

数月的：چند ماهه 

一次性的：یکباره 

样样精通的：همکاره 

每日的：همه روزه 

整年的：همه ساله 

注：这类关系形容词有时在句子中相当于副词，做状语，如：

帕尔温又来了，还带来自己三个月大的孩子。

پروین دو باره آمد و بچه سه ماهه را با خود آورد. 

纳赛尔每天都去他妈妈家看一看。

ناصر همه روزه به خانهٔ مادرش سر می زند. 

5.“名词或数词+گان ”构成，如：

十位的：دهگان 

百位的：صدگان 

千位的：هزار گان 

四月的：تبر گان 

真主的：خدایگان 

做生意的：بازر گان 

被扣押的：گرو گان 

七月的：مهرگان 

免费的:رایگان

7.“名词或形容词+نه ”构成，如：

同情的：دلسوزانه 

缺席的：غایبانه 

聪明的：زیر کانه 

有礼貌的：مؤدبانه 

儿童的：کودکانه 

善意的：خیر خواهانه 

友好的：دوستانه 

敌意的：خصمانه 

年度的：سالانه 

每天的：روزانه 

父亲般的：پدر انه 

男孩的：پسر انه 

注1：这类关系形容词有时在句中作状语：

老师像父亲一样劝告学生。

معلم شاگران را پدر دانه نصیحت می کند. 

注2：这类构词法有时构成具有关系意义的名词，如صبحانه (早餐)，عصر انه ,(午后茶点)，هندو انه (西瓜)

---

8.“名词+انی ”构成，如：

生气的：عصبانی 

发光的：نورانی 

长的：طولانی 

肉体的：جسمانی 

上面的：فوقانی 

平的：تختانی 

基扬王朝的：کیانی 

帝王的：خسروانی 

精神的：روحانی 

9.“名词+گانه ”构成，如：

单独的：جداگانه 

多重的：چندگانه 

十次（项）的：دهگانه 

百次的：صدگانه 

双重的：دوگانه 

三面的：سه گانه 

10.“名词或数词+گانی ”构成，如：

真主的：خدایگانی 

友好的：دو ستگانی 

千位的：هزار گانی

11.“名词+و ”构成，如：

皱眉头的：اخمو 

抱怨的：نق نقو 

胆小的：ترسو 

嘴馋的：شکمو 

12.一些“名词、形容词或词根+ان ،ه،ک等后缀”构成的形容词，通常是具有关系意义的名词：

斋戒:روزه 

建筑：ساختمان 

麻疹：سرخک 

蛋黄：زرده 

生产：زایمان 

眨眼：چشمک 

星期：هفته 

家：خانمان 

胡萝卜：زردک

---

波斯语语法来自《波斯语语法》（张立明 编著）